Bệnh sốt xuất
huyết hiện nay đã có vắc xin phòng bệnh nhưng vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.
Do mới triển khai tiêm vắc xin nên tỷ lệ tiêm phòng còn rất thấp vậy nên chưa
có được miễn dịch cộng đồng do vậy biện pháp phòng bệnh chủ yếu và hiệu quả vẫn
là diệt muỗi, diệt lăng quăng, bọ gậy và phòng muỗi đốt. Trong đó diệt lăng
quăng, bọ gậy, loại bỏ nơi sinh sản của muỗi là biện pháp tốt nhất, đơn giản, mọi
người có thể tự thực hiện và hiệu quả để phòng, chống sốt xuất huyết.
1. Sốt xuất huyết là gì, nguyên nhân của bệnh, cách lây truyền
- Sốt xuất huyết là bệnh truyền
nhiễm cấp tính, có thể gây thành dịch do vi rút Dengue gây ra. Bệnh lây lan do
muỗi vằn có tên là Aedes aegypti ( An-des-ê-gyp-ti) đốt người bệnh nhiễm vi rút
sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt.
- Muỗi vằn có màu đen, trên
thân và chân có những đốm trắng. Muỗi thường đậu ở quần áo, chăn, màn trong
nhà.
- Muỗi vằn hoạt động hút máu và
ban ngày, cao nhất là vào sáng sớm và chiều tối.
2. Biểu
hiện của bệnh
- Bệnh thường
có các dấu hiệu sau:
+ Thể nhẹ: sốt
cao đột ngột lên đến 39o C, kéo dài trong 2 – 7 ngày, khó hạ sốt,
đau đầu dữ dội vùng trán, đau sau nhãn cầu, có thể có dấu hiệu phát ban, không
kèm theo ho, sổ mũi.
+ Thể nặng
bao gồm các dấu hiệu trên và kèm theo:
- Dấu hiệu
xuất huyết: chấm xuất huyết ngoài da, chảy máu cam, chảy máu
chân răng, vết bầm chỗ tiêm, nôn ra máu, đi cầu phân đen. Đau bụng, buồn nôn,
chân tay lạnh, vật vã, hốt hoảng...
3. Các
biện pháp phòng chống bệnh sốt xuất huyết
3.1.
Phòng chống muỗi đốt
- Dùng thuốc xịt muỗi, nhang diệt muỗi, vợt muỗi bằng điện…
- Thoa kem chống
muỗi đốt, mặc quần áo dài tay đối với trẻ em, ngủ màn kể cả ban ngày…
- Sắp xếp quần
áo, đồ vật trong nhà gọn gàng, ngăn nắp.
- Không chơi ở
những khu vực bụi rậm, khu vực bẩn thỉu như hố nước đọng, ao hồ, khu tập kết
rác…
- Phun thuốc
diệt muỗi theo đợt, định kỳ hoặc theo chiến dịch của cơ quan y tế địa phương.
3.2. Diệt lăng quăng, bọ gậy
- Thường
xuyên cọ, súc rửa những đồ dùng có thể đựng nước… , dùng bàn chà chà sát để loại
bỏ trứng muỗi bám vào thành dụng cụ. Đậy nắp hoặc úp khô không cho muỗi vào đẻ
trứng. Đối với những dụng cụ chứa nước lớn không thể xúc rửa hoặc đậy nắp được
ta có thể thả cá diệt lăng quăng, bọ gậy.
- Loại trử ổ
bọ gậy bằng cách phá hủy hoặc loại bỏ những ổ nước tự nhiên hay nhân tạo trong
và xung quanh nơi ở :
• Thu dọn rác
( chai, lọ, bát , lu vỡ, vở hộp nhựa, lớp xe hỏng, vỏ gáo dừa…)
• Lấp các hốc
cây bằng xi măng, cát, sửa chữa các máng nước bị hỏng, khơi thông cống rãnh bị
tắc nghẽn.
• Dọn dẹp vệ
sinh xung quanh nhà sạch sẽ.
• Tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong
các đợt phun hóa chất phòng dịch.
• Mỗi tuần dành ra 10 phút để vệ sinh môi trường xung
quanh mình sống và làm việc.
3.3. Tiêm vắc xin phòng bệnh sốt xuất huyết
- Vắc xin sốt
xuất huyết của Takeda – Nhật Bản, sản xuất tại Đức được Bộ Y tế Việt Nam cấp
phép lưu hành tại Việt Nam từ tháng 5/2024 và lần đầu tiên được đưa về Việt Nam
bởi Hệ thống tiêm chủng VNVC, chính thức triển khai tiêm chủng cho người dân toàn
quốc từ ngày 20/9/2024 tại hàng trăm trung tâm tiêm chủng trên toàn quốc. Vắc
xin Qdenga phòng bệnh sốt xuất huyết được chỉ định tiêm 2 mũi cách nhau 3 tháng
cho trẻ em từ 4 tuổi và người lớn, kể cả những người đã mắc sốt xuất huyết trước
đây. Vắc xin mang lại hiệu quả phòng bệnh do cả 4 tuýp huyết thanh virus sốt xuất
huyết với hiệu quả cao trên 80%, ngăn chặn nguy cơ nhập viện đến 90%.
- Vắc xin sốt
xuất huyết của Sanofi Pasteur, là vắc xin cần được tiêm 3 mũi cách nhau 6 tháng
(0, 6, 12 tháng) theo quy trình tiêm chủng rõ ràng và hệ thống giám sát chặt chẽ
để đảm bảo quá trình tiêm chủng đạt hiệu quả tốt nhất.