Dân tộc Việt nam ta có truyền thống hiếu học. Truyền thống quý báu đó được hình thành, hun đúc và phát triển theo suốt chiều dài lịch sử của dân tộc. Trong tư tưởng của chủ tịch Hồ Chí Minh về giáo dục, học tập suốt đời là 1 luận điểm quan trọng. Bác nói: “ Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu”, “học tập cũng là yêu nước”. Tư tưởng đó đó đã thấm sâu vào từng gia đình, từng dòng họ và mọi tầng lớp nhân dân. Vì thế mà mỗi thế hệ con người Việt Nam đều có rất nhiều những tấm gương sáng về học tập. Hôm nay, tôi xin trân trọng giới thiệu với thầy cô và các em cuốn tự truyện của người thầy giáo vô cùng đáng kính Nguyễn Ngọc Ký với tên gọi:
“ Tôi đi học”
Thầy Nguyễn Ngọc Kí sinh năm 1947, quê ở Hải Hậu - Nam Định. Năm 4 tuổi thầy bị bệnh và bại liệt cả 2 tay. 7 tuổi thầy bắt đầu học viết bằng chân. Thầy đã vượt qua số phận trở thành nhà giáo ưu tú Việt Nam năm 1992, nhà văn đầu tiên viết bằng chân, Hội viên hội nhà văn Việt nam năm 2006. Thầy đã dùng đôi bàn chân viết nên số phận mình.
Cuốn sách thật đặc biệt từ trang bìa đến bố cục và nội dung. Nổi bật trên nền bìa trắng là hình ảnh hình ảnh cậu bé đang ngồi học viết bằng chân. Phía trên là dòng chữ Nhà giáo ưu tú Nguyễn Ngọc Ký. Hình ảnh đó, dòng chữ đó để lại cho chúng ta thật nhiều cảm xúc và suy nghĩ.Bố cục của cuốn sách không chia theo chương mà chia làm gồm mục nhỏ. Mỗi mục là 1 câu chuyện thật ý nghĩa về cuộc đời của thầy Nguyễn Ngọc Ký từ khi bắt đầu bại liệt đôi tay đến khi nhận được giấy báo đỗ đại học.
Sách là câu chuyện rất cảm động về cuộc hành trình học tập của cậu bé viết bằng chân, rất khác biệt so với các bạn cùng trang lứa. Sau một trận ốm, sốt cao - sốt bại liệt tự nhiên đôi tay của cậu bé Nguyễn Ngọc Ký bỗng trở nên nặng nề hơn, dường như không đủ sức lực để cử động, để giơ lên được. Từ đó cậu không thể sinh hoạt bằng đôi tay trong cuộc sống hằng ngày được: không cầm được đôi đũa, không chơi trò chơi dân gian cũng bạn bè được nữa. Thấy bạn bè được đi học, cậu nhất quyết đòi bố mẹ đưa đến lớp. Lúc đầu, cậu học viết chữ bằng miệng, nhưng không được. Nguyễn Ngọc Ký không bỏ cuộc và không nản chí, cậu học viết chữ bằng đôi chân của mình với nhiều khó khăn và thử thách đôi khi cũng có cả nước măt: “Nhiều lúc tôi đã lấy hết sức quặp thật chặt bút chì, cố nắn nót từng nét một, thì cũng nhiều lúc tôi bị chuột rút đến co quắp cả ngón chân” (Trích mục 4 - Những ngày tập viết).
Bước qua những ngày tháng khó khăn và nhiều vất vả, thử thách, khổ luyện, cậu bé Ký không chỉ viết được chữ mà còn làm những việc bình thường các bạn cũng làm như: thủ công, cắt khẩu hiệu, tập bơi… bằng chân. Niềm vui bất ngờ tiên đó là khi “ bài thủ công được điểm 10”. Nó giúp cậu tự tin vào bản thân và bớt đi nỗi lo mình không làm được như các bạn.
Đọc cuốn sách tôi đặc biệt ấn tượng với mục 31 “đừng để phút nào của tuổi trẻ trẻ trôi đi hoài phí và mục 33: “ Đừng để phút nào của tuổi trẻ trôi đi hoài phí”. Đây là những trang viết khiến tôi thật sự xúc động và khâm phục. Tôi xúc động trước tâm hồn 1 cậu bé thật giản dị trong sáng nhưng rất cần cù, chịu khó, biết ước mơ vượt lên số phận vượt lên chính mình. Cậu đã tìm được lí tưởng cho mình qua cuốn tiểu thuyết nổi tiếng “ thép đã tôi thế đấy” của tác giả Nhi-cô-lai-A. S tơ-rốp-sky.
Truyện khép lại ở mục 39 khi cậu học trò Nguyễn Ngọc Ký nhận được giấy báo của trường Đại học Tổng hợp. Nguyễn Ngọc Ký viết: “Tôi vừa sung sướng lại vừ bang khuâng, lo lắng, hồi hôp, tiêng tiếc”...Cậu tiếc vì sắp phải xa quê hương, xa mái trường, thầy cô, bạn bè...những người đã chăm sóc, giúp đỡ, động viên cạu viết nên những dòng chữ đầu tiên của cuộc đời.
Năm 1970, ngày thầy Nguyễn Ngọc Ký bảo vệ thành công luận văn tốt nghiệp, cũng là ngày cuốn sách được ra mắt bạn đọc cả nước vớí tựa đề: “ Những năm tháng không quên”. Từ đó đến nay, đã 45 năm trôi qua, cuốn sách được tái bản nhiều lần với tựa mới: “ Tôi đi học”.
Kể từ khi xuất bản lần đầu tiên, năm 1970, tại Nhà xuất bản Kim Đồng cuốn sách huyền thoại Tôi đi học của chàng sinh viên viết bằng chân Nguyễn Ngọc Ký trở thành cuốn sách không thể thiếu của nhiều thế hệ thanh thiếu niên việt nam. Đến nay, Tôi đi học không chỉ là một tác phẩm văn học đã được kiểm nhận mà còn là một cuốn sách có ý nghĩa rất lớn lao về tinh thần, ý chí, nghị lực, giúp người đọc có thêm một tấm gương sống, một điểm tựa cụ thể để vượt qua những khó khăn, nghịch cảnh trong cuộc sống. Năm 2013, tự truyện Tôi đi học đã được Công ty Trí Việt phát hành trong tủ sách “Hạt giống tâm hồn” và nhận được sự đón nhận của đông đảo bạn trẻ. Năm 2014 vừa qua, cuốn sách này lại được First News tái bản lại.
Hiện thầy Nguyễn Ngọc Ký đã nghỉ hưu và tuần phải chạy thận nhân tạo 3 lần, song với nghị lực và sự cố gắng phi thường thầy vẫn miệt mài ngày ngày vừa đi giao lưu với học sinh các trường và viết sách...Thầy đã trở thành huyền thoại sống cho bao thế hệ cắp sách tới trường suốt nửa thế kỉ qua. Cô hi vọng rằng tất cả các em học sinh của chúng ta sẽ học tập và noi gương thầy-một tấm gương sáng về đức hiếu học và nghị lực phi thường. Mong các em sẽ luôn học tập và phấn đấu để xứng đáng là con ngoan trò giỏi, là chủ nhân tương lai của đất nước.
Tôi đi học quả thật xứng đáng là cuốn sách để chúng ta đọc và suy ngẫm!