!important; Năm học 2020 - 2021 của thầy và trò trường Tiểu học Long Biên là một năm học có nhiều hoạt động với nhiều ý nghĩa tích cực. Bên cạnh việc giáo viên và học sinh Khối lớp Một triển khai học theo chương trình và sách giáo khoa mới từ đầu năm học, thì giáo viên và học sinh Khối lớp Năm từ đầu Học kì II cũng làm quen với những tiết học được điều chỉnh nội dung và điều chỉnh phương pháp - kĩ thuật dạy học, giúp học sinh lớp 5 tiếp cận với chương trình và sách giáo khoa Lớp 6 mới sẽ được triển khai vào năm học 2021 - 2022.
Việc điều chỉnh nội dung và phương pháp - kĩ thuật dạy học này nhằm giúp học sinh lớp 5 tiếp cận với Mục tiêu của Chương trình Giáo dục Phổ thông tổng thể 2018. Đó là những thay đổi căn bản, từ Tiếp cận về nội dung ( Chương trình hiện hành) sang tiếp cận theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất của người học ( Chương trình Giáo dục Phổ thông tổng thể 2018). Các bài học hiện hành thường được cấu trúc thành các mạch nội dung và học sinh được dạy học theo những nội dung đó. Còn với Chương trình Giáo dục phổ thông mới, ngoài việc đảm bảo nội dung kiến thức, các bài học cùng phương pháp - kĩ thuật dạy học chú trọng phát huy các năng lực cơ bản, năng lực đặc thù của từng môn; bên cạnh đó còn chú trọng phát huy các phẩm chất cơ bản của con người mới nhằm đáp ứng với đòi hỏi của xã hội ngày càng phát triển và hội nhập sâu rộng. Năm học 2021 - 2022 tới đây, bộ Sách giáo khoa lớp 6 mới sẽ được triển khai trên toàn quốc, đặt ra đòi hỏi đối với học sinh khối 5 của năm học 2020 -2021 này, các em cần được tiếp cận với những đổi mới về nội dung và phương pháp dạy học của Chương trình GDPT 2018.
Để chuẩn bị cho đội ngũ giáo viên Lớp 5 có cơ sở thông tin và tài liệu thực hiện việc Điều chỉnh nội dung dạy học các môn học ở HKII, ngay từ cuối HKI Bộ GD&ĐT đã triển khai đợt tập huấn trên toàn quốc cho các Tổ trưởng Chuyên môn và Giáo viên cốt cán lớp 5, với tất cả các môn học. Sau đó vào đầu học kì II, Bộ GD&ĐT đã triển khai việc Điều chỉnh nội dung dạy học các môn học lớp 5 ở HKII bằng công văn số 405/BGDĐT – GDTH ngày 28/01/2021 của Bộ GD&ĐT. Theo đó, tất cả các môn học lớp 5 HKII sẽ được rà soát và điều chỉnh theo hướng dẫn trong phụ lục của CV 405. Ngay khi công việc được triển khai, được sự chỉ đạo và hướng dẫn cụ thể từ Bạn giám hiệu, Tổ chuyên môn khối 5 chúng tôi đã nhanh chóng phân công cụ thể từng thành viên nghiên cứu, rà soát nội dung các môn ở HKII để vận dụng việc điều chỉnh nội dung dạy học một cách kịp thời, giúp học sinh tiếp cận dần với chương trình và SGK lớp 6 mới của năm học tới. Trong 2 tuần đầu của việc triển khai điều chỉnh kế hoạch dạy học theo hướng mới, HS và GV gặp phải khó khăn khi học trực tuyến phòng chống dịch Covid -19. Các chị em GV trong tổ đã ngày đêm nghiên cứu tài liệu hướng dẫn, soạn lại Giáo án lên lớp cũng như chỉnh sửa Giáo án điện tử sao cho truyền tải được nhiều nhất đến HS những vấn đề cần điều chỉnh.Theo kế hoạch của Phòng GD ĐT quận Long Biên, phòng sẽ tổ chức buổi tập huấn để các đồng chí Tổ trưởng chuyên môn và giáo viên cốt cán được tập huấn từ Bộ GD&ĐT báo cáo trực tiếp về nội dung cần điều chỉnh ở tất cả các môn học. Nhưng cũng do tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp nên GV lớp 5 chỉ được tham dự buổi báo cáo trực tuyến do phòng GDĐT quận tổ chức. Dù có những khó khăn như vậy nhưng toàn thể GV khối 5 đã hết sức cố gắng nghiện cứu tài liệu hướng dẫn và áp dụng vào bài học hàng ngày. Các buổi sinh hoạt chuyên môn được thực hiện nghiêm túc và chất lượng, các tổ viên trình bày những điểm cần điều chỉnh trong phân môn mình được phân công.
Ví dụ cụ thể:
1.Môn Tiếng Việt: Môn Tiếng Việt là môn có nhiều sự điều chỉnh ở tất cả các phân môn. Không chỉ điều chỉnh về nội dung mà nhiều bài còn có sự bổ sung, thay đổi hoàn toàn nội dung bài học.
* Các tiết Tập làm văn yêu cầu Rèn nhiều hơn về kĩ năng viết các văn bản ứng dụng thông qua các tiết học Tập làm văn:
+ Hướng dẫn HS viết đoạn văn ngắn kể chuyện phát huy trí tưởng tượng, đoạn văn biểu cảm, đoạn văn nêu ý kiến về hiện tượng xã hội, bài văn thuyết minh ngắn về sách hoặc phim; hoặc rèn nhiều hơn yếu tố biểu cảm trong bài văn kể chuyện, miêu tả thay cho các tiết về ôn tập tả đồ vật, con vật, cây cối...=> các tiết này GV phải soạn bài mới hoàn toàn.
+Viết đoạn văn - văn bản: Rèn nhiều hơn về kĩ năng viết các văn bản ứng dụng; biết thể thức và cấu tạo của một số văn bản ứng dụng thông dụng trong cuộc sống; bổ sung yêu cầu lập được chương trình hoạt động có sử dụng bảng biểu.
* Các tiết Tập đọc: chú trọng rèn kĩ năng:
+ Đọc thông/Kĩ thuật đọc: Hướng dẫn HS ghi chép trong tiến trình đọc, ghi chép được vắn tắt những ý tưởng, chi tiết quan trọng vào phiếu đọc sách hoặc sổ tay.
+ Đọc - hiểu: Có kĩ năng đọc đúng bài tập đọc và hiểu được nội dung câu chuyện; biết vận dụng viết kết truyện theo yêu cầu hoặc biết liên hệ trong thực tế.
+ Ứng dụng kĩ năng đọc/Đọc mở rộng: Có kĩ năng đọc hiểu và ghi chép kết quả đọc hiểu. Biết tìm nguồn văn bản để tự đọc mở rộng và bước đầu biết ghi chép phản hồi.
*Chính tả: Giảm chính tả đoạn bài (nghe-viết) ở học kì II. Điều chỉnh thành chính tả nghe - ghi. Bổ sung kiến thức về tác dụng của dấu gạch nối khi viết tên riêng tiếng nước ngoài và viết tắt ngày - tháng - năm.
* Kiến thức bổ sung chung cho cả môn Tiếng Việt: Cần chú trọng rèn kĩ năng nghe - ghi cho học sinh ở tất cả các phân môn. Biết vừa nghe vừa bước đầu ghi những nội dung quan trọng từ ý kiến của người khác. Giới thiệu biện pháp điệp từ, điệp ngữ; nhận biết và nêu được công dụng của biện pháp điệp từ, điệp ngữ.
2. Môn Toán: nội dung điều chỉnh bổ sung ở các tuần 17, 24, 31, 35
+ Hình tam giác đều, tam giác nhọn, tam giác tù.
+ Nhận biết được hình trụ, hình cầu, khai triển hình trụ.
+ Cập nhật, thay đổi dữ liệu thông tin về dân số, về sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước ở một số bài toán cho phù hợp với đời sống thực tế.
+ Một số yếu tố xác suất, khái niệm “chắc chắn”, “có thể”, “không thể”: Làm quen được với việc mô tả những hiện tượng liên quan tới các thuật ngữ: có thể, chắc chắn, không thể thông qua một vài hoạt động hoặc trò chơi hoặc xuất phát từ thực tiễn.
3. Môn Đạo đức: trong HKII có 3 bài mới được bổ sung vào dạy ở các tuần Thực hành kĩ năng giữa HK, Thực hành kĩ năng cuối HKvà thay thế cho bài được giảm tải theo chương trình hiện hành. Các bài còn lại điều chỉnh Phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, chú trọng phương pháp Dự án giúp phát huy năng lực, phẩm chất và rèn các kĩ năng của học sinh.
Các bài mới là Sử dụng tiền hợp lí; Bảo vệ cái đúng, cái tốt; Phòng tránh xâm hại đều chú trọng tăng cường cho học sinh thực hành các kĩ năng vận dụng bài học vào thực tế cuộc sống.
*Các môn Khoa học, Lịch sử & Địa lí: các bài điểu chỉnh vào tuần 20, 23, 26, 32, 33.
*Môn Kĩ thuật: Bổ sung hai nội dung mới là Sử dụng tủ lạnh và Sử dụng điện thoại. Thời điểm dạy vào các tuần 20 và 21.
Giáo viên khối 5 chúng tôi đã căn cứ vào nội dung các bài dạy hiện hành kết hợp với tài liệu hướng dẫn để điều chỉnh nội dung, hướng tới phương pháp dạy học mới nhắm giúp học sinh phát triển năng lực, phẩm chất; sáng tạo, chủ động, tự giác chiếm lĩnh kiến thức. Chúng tôi tin chắc rằng với những nỗ lực của tất cả các thành viên trong tổ, chúng tôi sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ Ban giám hiệu nhà trường giao phó và đạt được mục tiêu đề ra: giúp học sinh khối lớp 5 của trường Tiểu học Long biên tiếp cận tốt với chương trình và sách giáo khoa mới năm học lớp 6 sắp tới.